Natuurlijk, voorkomen is beter dan genezen. Iedereen weet heus wel dat je je goed moet insmeren en dat je beter een schaduwplekje op het terras kunt zoeken. Toch hebben een hoop mensen afgelopen weekend hun huid verbrand. Wat moet je in zo'n geval doen? En wat vooral niet? Dermatoloog Menno Gaastra legt dit bij RTL Nieuws uit.
Smeer je in met minimaal factor 30 en zoek op tijd de schaduw op; het zijn de voor de hand liggende tips die je overal kunt vinden, maar wat moet je doen als het al te laat is? We vragen het aan dermatoloog Menno Gaastra. Hij vindt het goed dat die vraag gesteld wordt. "Niks menselijks is ons vreemd", zegt hij aan de telefoon – vanaf een terras.
UV-index op 7
Toch nog even een waarschuwing. Het is extra opletten deze week. De terrassen zijn eindelijk open en nu ook nog de zon gaat schijnen wil je ervan genieten ook. Maar de zon is krachtig, al merk je dat misschien niet door de wat kouder aanvoelende noordenwind. Ook de komende week waarschuwt het KNMI voor de hoge zonkracht. "Geniet, maar verbrand niet", twitterde het RIVM.
Beschermreactie
Om te weten wat je moet doen als je verbrand bent, is het goed om te begrijpen wat er met je huid gebeurt bij te veel zonstraling. "Wat je bij verbranding ziet, is dat er forse irritatie optreedt in je huid", zegt Gaastra. "Vandaar dat je huid rood wordt en gaat zwellen."
Die roodheid en die zwelling is een beschermreactie van het lichaam. Na een paar dagen gaat je huid vervellen. Dat komt omdat je opperhuid is opgerekt. "Dat heeft te maken met je bloedvaatjes die uitgezet zijn geweest. Vergelijk het met een shirtje dat te strak zit. Als je afvalt dan gaat je shirt losser zitten."
Op het moment dat je lang zo in de zon hebt gezeten, dan heeft je huid 'ontzettend op zijn sodemieter gehad', zegt Gaastra. Je huid wil wel afkoelen, maar dat lukt niet goed. Tegelijk is je huid enorm uitgedroogd. "Hoe meer vocht je verdampt, hoe droger je huid wordt. En je huid heeft het al moeilijk en wordt daardoor nóg gevoeliger voor irritatie."
Aftersun op waterbasis
Daarom is het zo belangrijk om te smeren. Niet alleen vóórdat je gaat zonnen, maar ook daarna. Dat is meteen de eerste tip. "Je wil die droogheid tegengaan zonder dat je huid er warmer van wordt. Een middel als aftersun werkt dan goed: de warmte kan er uit, en het is vettig."
In het algemeen geldt: een aftersun op waterbasis is prima. "Je kunt ook de aftersun in de koelkast zetten, dan werkt extra verkoelend", zegt de arts.
Als er blaren verschijnen dan spreek je van brandwonden, vertelt Annabel Snoeks, brandwondenarts in het Brandwondencentrum Beverwijk. "Vaak zie je eerst die roodheid, het kan zijn dat je in de loop van de avond kleine bobbeltjes krijgt en daarna blaren." Die blaren vind je doorgaans op de oren, op de schouders en bovenop de rug.
Ga niet aan de blaren zitten, dus prik ze niet door. Neem als het nodig is een paracetamol. De huid eerst koelen met lauw stromend water, bijvoorbeeld onder de douche, is ook aan te raden.
Zoek echt even de schaduw op
De volgende tip ligt voor de hand. Ga echt in de schaduw zitten. Let overigens op: ook als je de hele dag onder de parasol zit kun je verbranden, omdat die vaak nog een deel van het licht doorlaten.
"En ook als je een katoenen shirtje draagt, blaast de zon er gewoon doorheen", zegt Gaastra. Brandwondenarts Snoeks zegt hetzelfde.
Douchen? Voor de huid niet per se goed
's Avonds springt iedereen massaal onder de douche om al die crèmes en het zweet af te spoelen. Logische gedachte, maar voor de huid is dat een minder goed idee. "Als je veel in het water zit, merk je dat je huid rimpelig wordt. Hoe kalkhoudender het water, hoe meer je huid uitgedroogd", zegt Gaastra.
En dat uitdrogen willen we nou net voorkomen. Kort douchen is het devies. En niet te warm, vult de dermatoloog nog aan. Je huid wil het juist koel hebben.
Laat zeep en shampoo staan
Nog iets: die vettige crèmes afspoelen met zeep en shampoo, dat klinkt begrijpelijk maar de huid gaat er '100 keer zo hard' van achteruit. "De beschermende vetlaag, die je zweet- en talgklieren hebben aangemaakt, spoel je dan grotendeels weg. Je moet er echt voor zorgen dat je je huid niet verder irriteert, dus niet te lang te douchen en geen ontvettende middelen gebruiken."
Let wel op: bij brandwonden is het wél belangrijk om de wond schoon te houden, zegt brandwondenarts Snoeks. "Zeep gebruiken is dus niet per definitie slecht."
De dagen nadat je huid is verbrand, is het belangrijk om de huid goed te laten genezen. Als je erg verbrand bent, is het verstandig om een week niet de zon in te gaan - of je tenminste goed aan te kleden.
Meest voorkomende soort kanker
Want, toch nog even over het gevaar: huidkanker ligt op de loer. "Huidkanker is bij 80 procent van de mensen goed behandelbaar, maar het kan ook hele nare gevolgen hebben en plaatselijk grote ellende opleveren. Uiteindelijk is het de meest voorkomende vorm van kanker. 1 op de 5 mensen krijgt het. Het heeft veel impact. Ook op ons zorgsysteem. En het is goed te voorkomen."
Bekijk hier het artikel, geplaatst op RTLNieuws.nl op 31 mei 2021
